Zapewnienie bezpieczeństwa w placówkach medycznych jest kwestią niezwykle istotną, która wiąże się zarówno z ochroną zdrowia (pracownika i pacjenta), jak i prawidłowo wykonaną pracą. Na mocy Dyrektywy Rady 2010/32/UE z dnia 10 maja 2010 r. zwarto umowę ramową mającą na celu przeciwdziałanie i zapobieganie zranieniom ostrymi narzędziami na terenie szpitali i ośrodków opieki zdrowotnej.
Środki zapobiegawcze i ochronne przeciw zranieniom ostrymi narzędziami
Umowa zawarta pomiędzy HOSPEEM a EPSU ma za zadanie polepszenie warunków pracy personelu medycznego i zapewnienie im odpowiedniego bezpieczeństwa podczas wykonywania obowiązków służbowych. Dyrektywa ta uwzględniła szereg poprzednich umów oraz uwagi, które mają na celu polepszenie i podjęcie stosownych działań, które znacząco zmniejszą ilość zranień i zakłuć.
Środki zapobiegawcze, które wykazuje umowa to m.in. stosowanie bezpiecznego sprzętu, wykorzystując przy tym odpowiednie metody posługiwania się ostrymi narzędziami oraz możliwość ich bezproblemowego i szybkiego usuwania na podstawie przeprowadzonej w placówce bądź szpitalu ocenie ryzyka.
Zmniejszenie ekspozycji zawodowej
Istotnym punktem umowy pomiędzy HOSPEEM a EPSU jest zapewnianie personelowi odpowiedniego przeszkolenia dot. zapobieganiu zranieniom i zakłuciom oraz to jak postępować, jeżeli takowe zranienie będzie miało miejsce, przy czym dotyczy to wszystkich pracowników, również stażystów i praktykantów.
Dyrektywa Rady 2010/32/UE z dnia 10 maja 2010 r. wykazuje 5 czynności, które mają wpłynąć na zwiększone bezpieczeństwo w szpitalach i placówkach medycznych, które przełożą się na zapobieganie zranieniom:
- planowanie,
- zwiększanie świadomości,
- informowanie,
- szkolenie,
- zapobieganie i monitorowanie.
Twórcy tego dokumentu zaznaczają, że ważne jest również przeprowadzenie oceny ryzyka, która wskaże potencjalne powody narażenia pracowników, zrozumienie istotności odpowiednio zorganizowanego miejsca wykonywanych czynności zawodowych oraz sytuacje, w których występuje zagrożenie zranienia bądź zakłucia.
Ryzyko zakażenia – odpowiednie procedury
Nieprawidłowe działania takie jak pozostawienie onej igły na stole, wrzucenie jej do zwykłego worka zamiast specjalnego pojemnika, czy też trudne warunki techniczne i wiele innych czynników wpływają na to, że zranienie i kontakt z krwią pacjenta może prowadzić do infekcji.
Dlatego też ustalono, że aby zapobiegać zakażeniom i infekcjom, należy wdrożyć bezpieczne systemy pracy, mając na uwadze: technologię, organizację, zapewnienie właściwych warunków, czynniki wewnętrzne oraz psychospołeczne.
Dyrektywa Rady 2010/32/UE wskazuje na potrzebę prowadzenia dostosowanych szkoleń (cyklicznych) do wykonywanych przez pracowników zadań, oraz stosowanie się do procedur kontroli zdrowotnej zgodnie z art. 14 dyrektywy 2000/54/WE.Kolejnym punktem umowy dot. zapobiegania zranieniom w placówkach medycznych było położenie nacisku na właściwe i kompletne informowanie o postępowaniu z ostrymi narzędziami, tak aby zwiększyć świadomość wśród pracowników służby zdrowia.
Produkty bezpieczne
W odpowiedzi na tę umowę i potrzebę wprowadzenia zmian w korzystaniu z ostrych narzędzi w placówkach medycznych I zdrowotnych powstały tak zwane produkty bezpieczne, które odpowiadają celom przywołanej w tym tekście dyrektywy.
Do narzędzi tego typu należą m.in.:
Ostrza BMS Kleen, wyposażone w system bezdotykowy. Cechują się zakrytym, przez sterylną osłonę, ostrzem dostępnym w wielu rozmiarach. Sprzęt ten wyposażony jest również w blokadę osłony, tak aby nie przeszkadzała i nie przesuwała się podczas wykonywania zabiegu.
Skalpele chirurgiczne wysuwane Swann-Morton, są to produkty jednorazowe dostępne w różnorodnych rozmiarach ostrzy. Narzędzia te umożliwiają blokadę ostrza w pozycji wysuniętej oraz schowanej.
Usuwacze ostrzy chirurgicznych, przyrządy te mają na celu bezpieczne usunięcie ostrzy z rękojeści używanego narzędzia. Sprzęt ten występuje w dwóch wariantach – jednorazowym oraz wielorazowym (pomieści do 100 sztuk ostrzy).
Marki takie jak Qlicksmart oraz Swann-Morton posiadają w ofercie również inne bezpieczne narzędzia. Oprócz wspomnianych powyżej produktów, producenci oferują również otwieracze ampułek oraz usuwacze igieł, dostępne zarówno jako elementy sterylne jednorazowe, jak i do użytku wielokrotnego.